Nükleer Tesislerin Yetkilendirilmesi
Nükleer Tesislere İlişkin İşlemler
Nükleer Tesislerin Yetkilendirilmesi
Bir nükleer tesiste nükleer güvenliğin tam olarak sağlanmasında birinci derece sorumluluk her zaman, Kuruluşa ait olmakla birlikte, bir nükleer tesisin kurulup işletilebilmesi için belirli yetkilendirme süreçlerinden geçmesi gerekmektedir. Yetkilendirmenin amacı Kuruluşun nükleer tesiste nükleer güvenliğin tam olarak sağlanması için sahanın hazırlanması aşamasından başlayıp tesisin işletmeden çıkarma izni alarak düzenleyici kontrolden çıkarılana kadar geçen bütün aşamalarda mevzuatın şart koştuğu tüm önlemleri aldığını, kalite ve güvenlik standart ve kurallarına uyduğunu garanti altına almaktır.
Yetkilendirme işlemi belirli aşamalardan oluşur. Her aşama öncesi o aşama ile ilgili çalışmalara başlayabilmek için yetki (lisans, izin veya onay) belgesi almak gerekmektedir.
Ülkemizde nükleer tesislerin yetkilendirilmesi işlemi "Nükleer Tesislere İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği" çerçevesinde gerçekleştirilmekte olup, tesis türüne bağlı olarak dereceli yaklaşım uygulanmaktadır.
Nükleer santrallere ilişkin yetkilendirmeler ise şu aşamalarla tamamlanır:
- Niyet bildirimi
- İmalat izni
- Saha onayı
- Saha hazırlama izni
- İnşaat izni
- İşletmeye alma izni
- İşletme lisansı
- İşletmeden çıkarma izni
Ülkemizde nükleer alanda düzenleme yetkisi 5/3/2022 tarihli ve 7381 sayılı Nükleer Düzenleme Kanunu ile Nükleer Düzenleme Kurumuna (NDK) verilmiştir.
Kuruluşun aşamaya özgü yetki alabilmesi için her aşama öncesinde, başvuru ile birlikte ulusal mevzuatta ayrıntıları verilen teknik bilgi ve dokümanları NDK’ya sunması gerekmektedir. Genelde, "Güvenlik Analizi Raporu" adı verilen bir rapor şeklinde sunulan bu bilgi ve dokümanlarda; nükleer tesiste mevzuata uygun olarak alınan tüm önlemler, uygulanan tüm standart ve kurallar ile o aşamada uygulanmak üzere hazırlanan tüm programlara ilişkin detaylı analiz ve bilgiler yer alır.
NDK, bilgi ve dokümanların inceleme ve değerlendirilmesinin yapılmasının yanı sıra, gerektiğinde önemli bazı faaliyet ve testlerin Kuruluş tarafından nasıl yürütüldüğünü yerinde denetler, test sonuçlarını değerlendirir ve gerekli gördüğü yerlerde kendi öngördüğü testleri de yapar.